21^ste Scherpgemetentocht

Startplaats: Parochiezaal Meerhout-Zittaart
Afstanden: 4 – 8- 14 – 19 – 25 – 33 – 43 km
Bereikbaar via E313, afrit 24 Geel -Oost
Openbaar vervoer: Lijn 302 Geel-Maaseik halte ‘Meerhout-Zittaart Kruispunt’

Bijzonderheden in Zittaart

Sint-Bavokerk
Zuidwestelijk gehucht van Meerhout met parochiekerk toegewijd aan Sint-Bavo. Circa 1600 werd een kapel gebouwd op de zogenaamde Zittaartse Schans (zie huidige straatnaam Schans). In 1872 werd Zittaart een zelfstandige parochie. Door de aanleg van het Albertkanaal in 1930-1939 werd een zuidelijk deel van het gehucht, evenals in Gestel, afgesneden van de rest van het grondgebied. Dit gebied wordt bovendien doorgesneden door de E 313.

Molenhuis en ‘Haanvense Molen’
Het Molenhuis en de zogenaamde ‘Haanvense Molen’ genoemd naar het gehucht Haanven (Veerle) waar de molen in 1723 werd opgericht als abdijmolen van Averbode. Oorspronkelijk stond op deze plaats een achtkantige houten bovenkruier, een zogenaamde ‘Koffiepotmolen’, opgericht in 1801 (zie maquette naast de huidige molen). Deze eerste molen werd in 1940 als strategisch punt opgeblazen door de Belgische troepen en brandde volledig uit. In 1943 werd hij vervangen door de huidige molen.
Op de site, een begraasd en omhaagd erf, bevinden zich een molenhuis, de windmolen, een maquette van de vorige windmolen en een molensteen (als tuintafel).
Het molenhuis telt zes en één traveeën en één bouwlaag onder zadeldak (nok schuin op straat, mechanische pannen) en klimt op tot de 19de eeuw. De verankerde, met schijnvoegen gecementeerde en beschilderde lijstgevel is opengewerkt met rechthoekige muuropeningen in een beschilderde omlijsting. De deur is gevat in een entablementomlijsting. De zijpuntgevel aan de straatzijde is gecementeerd en verankerd. Aan de andere zijgevel is een lagere travee onder lessenaarsdak aangebouwd.
De Haanvense windmolen is voorzien van vernieuwde beplanking en molenkot. De wiekenas is gesigneerd “A. Van Aerschot, Herenthals”.
De molen vormt met het molenhuis en de slechts 200 meter verwijderde kerktoren een harmonieus geheel. Het landschap achter de molen is open en vertoont een landelijk karakter.

Typische, kleinschalige dorpswoning
Typische, kleinschalige dorps-woning van vijf traveeën en één bouwlaag onder zadeldak (nok parallel aan de straat, Vlaamse pannen), uit het eerste kwart van de 20^ste eeuw. Verankerde, bakstenen lijstgevel met steek-boogvormige muuropeningen.

Elektriciteitscabine
Op de hoek van de Jagersweg en de Koepoortstraat werd circa 1936 in opdracht van de gemeente Meerhout een elektriciteitscabine gebouwd. Hiervoor werd een stuk grond van de kerkfabriek onteigend. Net hetzelfde type is terug te vinden in Bel in Geel, waar de gemeente eveneens in de jaren 1930 voor elektrificatie van dit landelijke deel van de gemeente zorgde.
Het betreft een torenvormige constructie op vierkante plattegrond, opgetrokken uit rode baksteen op hardstenen plint, afgedekt met plat dak met geprofileerde hardstenen rand. De vier smalle lijstgevels zijn op gelijkaardige manier afgewerkt, in neotraditionele stijl: lisenen en boogfriezen. Straatgevel met segmentbogige deur- en vensteropening in zware hardstenen omlijsting; bovenaan een lage rechthoekige opening met ronde roosters.

De Luihoeve
De “Luihoeve” is een midden-19de-eeuwse hoeve bestaande uit een houten schuur en een boerenhuis aan weerszijden van de weg. Nu ingericht als horecabedrijf. Hoeve vermeld op Vandermaelenkaart (circa 1845) en op mutatieschetsen van 1846; huidige volumes op het kadaster geregistreerd in 1858.
De naam van de hoeve is een verbastering van het toponiem “Loohoeve” of “hoeve op het Loo“, een vroegere pachthoeve van de abdij van Tongerlo. Op de plaats van deze historische hoeve is de huidige aangepaste hoeve op nr. 74 te situeren, anno 2011 “Kretskenshoeve” genoemd.

Kempische schuur
Naast nr. 62, ten dele versteende en deels vernieuwde Kempische schuur met bewaarde stijlen, standvinken en vakwerk onder schilddak (nok parallel aan de straat, Vlaamse pannen). Oorspronkelijk inspringende zuidoostelijke en noord-oostelijke hoektravee, doch noordgevel aangepast in de jaren 1970.

Foto’s en tekst :inventaris bouwkundig erfgoed
ID: 21778 – https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/121778

Meer algemene info over onze Scherpgemententocht: klik hier